Reflecteren op een toets is minstens zo belangrijk als het leren ervoor. Door leerlingen bewust te laten nadenken over hun fouten en successen, help je hen om beter te leren. Maar hoe pak je dat praktisch aan zonder dat het een saaie nabeschouwing wordt? Hier zijn een paar manieren om leerlingen actief te laten reflecteren op een toets.
De reflectiekaarten heb ik onderaan deze blog toegevoegd als gratis download.
1. Reflectie op toets
In plaats van alleen te kijken naar hun cijfer, laat leerlingen kritisch nadenken over hun antwoorden. Een paar vragen om ze op weg te helpen:
- Welke vraag had je goed verwacht, maar bleek toch fout?
- Wat ging er mis bij deze vraag? Begrip, slordigheid of iets anders?
- Hoe had je je anders kunnen voorbereiden om deze fout te voorkomen?
Laat de antwoorden opschrijven op een wisbordje of post-it.
2. Toetsbespreking met actieve betrokkenheid
In plaats van dat jij alle antwoorden geeft, laat je leerlingen eerst zelf analyseren waar het misging. Dit kan bijvoorbeeld met:
- Een soort ‘toets-doorloop’: leerlingen vergelijken hun antwoorden met een correctiemodel.
- Verbeteren van fouten: Laat leerlingen een paar van hun fouten verbeteren en erbij schrijven waarom hun oorspronkelijke antwoord fout was. Dit dwingt ze om écht na te denken over hun fouten en voorkomt dat ze simpelweg overschrijven.
- Duo-bespreking: leerlingen bespreken in tweetallen hun antwoorden en zoeken samen naar verbeteringen.
- Een klassikale quiz: in plaats van een standaard bespreking, maak je van veelgemaakte fouten een interactieve quiz.
Tip: het is een idee om kopietjes van de toets te maken als je het op deze manier doen. Het zou niet nodig hoeven zijn, maar je zou ook niet willen dat er discussie komt over een antwoord dat ingevuld is en dat bijvoorbeeld later aangepast is.
3. Top drie lessen uit de toets
Laat leerlingen drie dingen opschrijven die ze uit deze toets hebben geleerd. Op een wisbordje of bijvoorbeeld een post-it.
4. Plan maken voor toets
Laat leerlingen een concreet plan maken voor de volgende toets. Dit kan in de vorm van een checklist:
- Maak een planning en begin op tijd.
- Oefen met oude toetsen.
- Bespreek moeilijke stof met een klasgenoot
- Etc.
Digitaal Klaslokaal - Maaike Zijm 