“Het was nog donker, toen in de vroege morgen van de twee en twintigste december 1946 in onze stad, op de eerste verdieping van het huis Schilderskade 66, de held van deze geschiedenis, Frits van Egters ontwaakte.”

In het boek ‘De Avonden’  beschrijft hoofdpersoon Frits van Egters de laatste 10 dagen van het jaar 1946. Het is niet bepaald een vrolijk boek, Frits heeft namelijk een negatieve kijk op het leven. Je zou het meer cynisch kunnen noemen. 

Angst

‘De Avonden’ speelt zich af in de periode na de Tweede Wereldoorlog en beschrijft de verveling, eenzaamheid en verschillende angsten van Frits. Vooral de angst om ouder te worden en uiteindelijk dood te gaan staan centraal. Een verwijzing daarna is de angst van Frits voor zijn spiegelbeeld en om kaal te worden.

“‘Tom te tom tom, tom te tom.’ zong Frits in zichzelf, ‘het gaat slecht, verder
gaat het goed.”

Nachtmerries

Iedere dag schrijft Frits wat hij die dag meemaakt en wat hij gedroomd heeft. Hij wordt vaak badend in het zweet wakker omdat hij de meest angstaanjagende dromen heeft. Frits is sociaal niet altijd even handig. Hij heeft moeite om een gesprek op gang te houden en weet niet altijd wat hij moet zeggen. Zo maakt hij dan rare, misplaatste opmerkingen die niet door iedereen gewaardeerd worden.

Frits heeft geen goede band met zijn ouders. Hij stoort zich vaak aan de  (tafel)manieren en het gedrag van zijn ouders.

‘“God Christus,” dacht Frits, “Ze slurpen beiden. Beiden slurpen. Nu kan nog de verontschuldiging gelden, dat het heet is. Hoewel dat eigenlijk geen verontschuldiging is. Maar straks slurpen ze door, alleen omdat het makkelijker is. Zou het werkelijk makkelijker zijn?”’

Verfilming

In 1989 is ‘de Avonden’ verfilmd, met in de hoofdrol Thom Hoffman als Frits van Egter en Rijk de Gooyer als zijn vader. Een verschil met het boek is dat Frits in de film (openlijk?) worstelt met zijn homoseksualiteit. In het boek wordt dit nooit echt duidelijk of genoemd. Frits wil wel steeds iets vertellen aan zijn ouders, maar we komen er in het boek nooit achter wat dat precies is. Het boek is natuurlijk in 1947 geschreven. Als je het in de tijdgeest plaats, is het logisch dat Gerard Reve het onderwerp homoseksualiteit niet benoemd.

“Hij zoog de borst vol adem en stapte in bed. “Het is gezien,”mompelde hij, “het is niet onopgemerkt gebleven.” Hij strekte zich uit en viel in een diepe slaap.”