Lesmateriaal tijdvak 9 – Collage Anne Frank

Anne Frank was ongeveer even oud als jouw leerlingen toen ze haar beroemde dagboek schreef. Maar haar leven zag er heel anders uit. Hoe breng je dat dichtbij voor jouw leerlingen in de geschiedenisles? En hoe laat je hen tegelijkertijd reflecteren op hun eigen identiteit?

In deze creatieve opdracht maken leerlingen een collage waarin ze de verschillen én overeenkomsten tussen zichzelf en Anne Frank laten zien.

Door deze opdracht ontdekken leerlingen niet alleen wie Anne Frank was, maar krijgen ze ook inzicht in de impact van de oorlog. Tegelijkertijd reflecteren ze op hun eigen leven ( en privileges) in de huidige tijd.

Doelgroep: vmbo onderbouw geschiedenis, mens & maatschappij en kan ook vakoverstijgend met Nederlands (als ze daar bijvoorbeeld de Graphic Novel lezen).

Waarom zou je deze opdracht doen in de klas?

  • Persoonlijke betrokkenheid – ze maken een koppeling met hun eigen leven.
  • Geschiedenis begrijpelijk maken – door vergelijkingen wordt de Tweede Wereldoorlog concreter.
  • Creatief bezig – leerlingen zijn op een creatieve manier bezig om de lesstof te verwerken.

Wat hebben leerlingen nodig?

  • Groot vel papier, A3.
  • Tijdschriften of geprinte plaatjes.
  • Schaar en lijm.
  • Stiften, potloden of kleurtjes.

Hoe werkt de opdracht?

Stap 1 – Wie was Anne Frank?

  • Leerlingen zoeken informatie over Anne Frank: wie was ze, wat schreef ze in haar dagboek, waar hield ze van?
  • Ze maken aantekeningen en schrijven steekwoorden op.

Stap 2 – Wie ben jij?

  • Leerlingen denken na over zichzelf: wat zijn hun hobby’s, waar houden ze van, wat vinden ze belangrijk?
  • Ook dit schrijven ze kort in steekwoorden op.

Stap 3 – Maak een collage

  • Het papier wordt verdeeld in vier vlakken:
  • 1. Wie was Anne Frank?
    2. Wie ben jij?
    3. Verschillen tussen jou en Anne Frank
    4. Overeenkomsten tussen jou en Anne Frank
  • Leerlingen vullen de vlakken met plaatjes, tekeningen, woorden en kleuren. Korte tekstjes mogen ook.
  • Het doel is om creatief te zijn en een visueel beeld te maken van de vergelijking tussen henzelf en Anne Frank.

Download het werkblad en gebruik het direct in je les

Wil je deze opdracht meteen inzetten in je les? Download hier gratis het werkblad.

Variatie

  • Je zou de opdracht ook in Canva kunnen laten maken. Maar ik denk dat de kracht van deze opdracht eigenlijk zit in het maken zonder laptop of tablet.

Wil je meer ideeën voor geschiedenis of vakoverstijgende opdrachten? Of zoek je juist activerende werkvormen? Neem regelmatig een kijkje op mijn website voor nieuw lesmateriaal voor geschiedenis en praktische opdrachten voor in de klas!

Heb je de opdracht gebruikt in je les? ? Laat hieronder weten hoe het ging en deel jouw ervaringen!

Tijdvak 9 – Tweede Wereldoorlog in beeld: een tijdbalk maken

Hoe zorg je ervoor dat leerlingen niet alleen jaartallen onthouden, maar begrijpen hoe de Tweede Wereldoorlog verliep? Een tijdbalk is een visuele manier om verbanden te leggen tussen gebeurtenissen en ontwikkelingen.

Met deze opdracht maken leerlingen een tijdbalk van 1930 tot 1950, waarin ze de belangrijkste momenten voor, tijdens en na de oorlog op een rij zetten.

Onderaan deze blog kun je het werkblad gratis downloaden.

Doelgroep: klas 2 geschiedenis of mens en maatschappij


De opdracht: een tijdbalk over de Tweede Wereldoorlog

Leerlingen zoeken de juiste jaartallen op van belangrijke gebeurtenissen en verwerken deze in een overzichtelijke tijdbalk. Ze voegen ook een korte beschrijving en een afbeelding toe per gebeurtenis.

Wat komt er in de tijdbalk?

  • Hitler komt aan de macht
  • Pearl Harbor
  • Bombardement op Rotterdam
  • Georgische Opstand op Texel
  • Hitler valt Polen binnen
  • Frankrijk en Engeland verklaren Duitsland de oorlog
  • D-Day
  • Duitsers geven zich over
  • Februaristaking
  • Bevrijdingsplan Montgomery
  • Hongerwinter
  • Opkomst van de NSB
  • Kristallnacht

Hoe werkt de opdracht?

Let op: de volledige opdracht staat onderaan deze blog.

Stap 1: Zoek de juiste jaartallen
Leerlingen zoeken per gebeurtenis het juiste jaartal op en schrijven een korte uitleg.

Stap 2: Zoek afbeeldingen
Elke gebeurtenis krijgt een bijpassende afbeelding, zoals een foto, kaart of tekening.

Stap 3: Maak de tijdbalk

  • Plaats de gebeurtenissen op de juiste plek op de tijdlijn.
  • Voeg het jaartal, een korte beschrijving en een afbeelding toe.
  • Zorg dat de tijdbalk duidelijk en overzichtelijk is.

Papier of digitaal?

Je kunt deze opdracht ook in Canva laten maken. Maar eerlijk? Ik ben zelf eigenlijk meer een voorstander van tijdbalken op papier maken. Door met de hand te schrijven en tekenen, blijven de jaartallen en gebeurtenissen beter hangen.

Download gratis werkblad

Heb je deze opdracht gebruikt in je geschiedenisles? Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen! Laat een reactie achter of deel je feedback.

Wil je meer ideeën voor geschiedenis of vakoverstijgende opdrachten? Of zoek je juist activerende werkvormen? Neem regelmatig een kijkje op mijn website voor nieuw lesmateriaal voor geschiedenis en praktische opdrachten voor in de klas!

Tijdvak 9 – op zoek naar sporen van de Tweede Wereldoorlog in Nederland

De Tweede Wereldoorlog lijkt voor leerlingen misschien ver weg, maar als je goed kijkt zijn er in heel Nederland nog sporen te vinden. Monumenten, gedenktekens, bunkers of gebouwen die een rol speelden – overal zijn herinneringen aan deze periode.

Met deze onderzoeksopdracht onderzoeken leerlingen de geschiedenis van een zelfgekozen plaats in Nederland. Ze ontdekken wat daar gebeurde tijdens de oorlog en brengen dit in kaart met een tijdlijn, een tekst en afbeeldingen.

Onderaan deze blog kun je het werkblad gratis downloaden.

Doelgroep: klas 3 vmbo geschiedenis


De opdracht: onderzoek sporen van de Tweede Wereldoorlog in Nederland

Leerlingen kiezen een stad, dorp of specifieke locatie (zoals een brug, gebouw of bos) en onderzoeken welke sporen uit de Tweede Wereldoorlog daar nog zichtbaar zijn.

Ze werken aan:

  • Een tijdlijn met belangrijke gebeurtenissen.
  • Een tekst van ongeveer 500 woorden over wat er gebeurde en wat de impact was.
  • Afbeeldingen met korte uitleg.
  • Een lijst met bronnen.

Hoe werkt de opdracht?

Stap 1: Kies een plaats
Leerlingen kiezen een stad, dorp of locatie waar ze hun onderzoek over willen doen.

Stap 2: Verken de geschiedenis
Ze zoeken uit welke gebeurtenissen zich daar tijdens WO2 afspeelden. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Bombardementen;
  • Verzetsacties;
  • Militaire acties;
  • Deportaties etc.

Stap 3: Verzamel informatie
Leerlingen zoeken informatie bijvoorbeeld in boeken, websites etc. en zoeken naar:

  • Gebeurtenissen die in deze plaats hebben plaatsgevonden.
  • Sporen die vandaag de dag nog te zien zijn of bijvoorbeeld monumenten of gedenkplaatsen.

Stap 4: Maak een tijdlijn
Op basis van hun onderzoek maken leerlingen een tijdlijn met de belangrijkste gebeurtenissen in de periode 1939-1945 én de nasleep van de oorlog.

Stap 5: Schrijf een tekst
In ongeveer 500 woorden beschrijven ze:

  • Wat er gebeurde in de gekozen plaats.
  • Hoe dit de mensen daar beïnvloedde.
  • Wat ze ervan vinden: waarom is het belangrijk dat deze geschiedenis bewaard blijft?

Stap 6: Afbeeldingen met onderschriften
Daarna verzamelen de leerlingen vijf afbeeldingen die bij hun onderzoek passen, bijvoorbeeld van:

  • Monumenten of gedenktekens.
  • Historische foto’s.
  • Overblijfselen uit de oorlog (bunkers, loopgraven, bruggen).

Bij elke afbeelding schrijven ze een korte uitleg.

Stap 7: Maak een bronvermelding

Stap 8: Controleer en inleveren

Download het gratis werkblad met de opdracht

Heb je deze opdracht gebruikt in je geschiedenisles? Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen! Laat een reactie achter of deel je feedback.

Wil je meer ideeën voor geschiedenis of vakoverstijgende opdrachten? Of zoek je juist activerende werkvormen? Neem regelmatig een kijkje op mijn website voor nieuw lesmateriaal voor geschiedenis en praktische opdrachten voor in de klas!

Luchtvaart & oorlogsmuseum Texel

oorlogsmuseum

Naast het vliegveld nabij de Cocksdorp op Texel, vind je het Luchtvaart- en Oorlogsmuseum. Hier is veel informatie te vinden over de de rol van Texel tijdens de Tweede Wereldoorlog. Waaronder de Georgische Opstand, de Russenoorlog, die plaatsvond op Texel tijdens de laatste periode van de Tweede Wereldoorlog.

Uiteraard staat de luchtvaart centraal en is hier ook veel over te zien. Bekijk hieronder de foto’s voor een sfeerimpressie.

Doorgaan met het lezen van “Luchtvaart & oorlogsmuseum Texel”

Anne Frank

annefrank1

“Ik denk niet aan alle ellende maar aan al het moois dat er nog is.” Anne Frank

Moet je je eens voorstellen dat één van jouw vrienden of een klasgenoot ineens niet meer op school komt. En dat je hem of haar nooit meer zult terug zien. Het overkwam de klasgenoten en vriendinnen van Anne Frank.

Anne leefde in de tijd van de Tweede Wereldoorlog, ze was Joods en heeft de oorlog helaas niet overleefd.  Doorgaan met het lezen van “Anne Frank”

Foto’s: Bunkers op schaal

bunkerschaal4

 

In het Luchtvaart- en Oorlogsmuseum op Texel zijn deze schaalmodellen van bunkers te vinden. Het geeft een goede voorstelling hoe de bunkers er oorspronkelijk uitgezien moeten hebben. Er zijn nog maar enkele bunkers op Texel te vinden die in goede staat verkeren. Veel zijn er gesloopt of zelfs verdwenen in zee. In Den Hoorn bij Loodsmanduin en natuurgebied ‘De Bollenkamer’ zijn de bunkers nog steeds aanwezig.

Doorgaan met het lezen van “Foto’s: Bunkers op schaal”

Film: Zwartboek

zwartboek

“Als je niets meer te verliezen hebt, ben je tot alles bereid.”

De film ‘Zwartboek’  speelt zich af tijdens de laatste periode van de Tweede Wereldoorlog. Op 6 juni 1944 kwamen de geallieerden aan op de kust bij Normandië om West – Europa te bevrijden van de Duitsers. Niet alle gebieden werden meteen bevrijd. In Nederland eerst het zuiden en pas later de rest van Nederland.

Doorgaan met het lezen van “Film: Zwartboek”

Oorlogsmonument: Watermolenweg – Flying Fortress

gedenksteen oorlogsmonument

Aan de Watermolenweg vlakbij veerhaven ’t Horntje op Texel vind je deze gedenksteen. Op de plek waar deze steen ligt is op 3 april 1945 een Flying Fortress, bommenwerper van de Amerikanen, neergestort.  Het vliegtuig kwam terug van Kiel, een plaats in Duitsland waar in de tijd van de Tweede Wereldoorlog een belangrijke marinehaven zat. Het was alleen niet gelukt om de marinehaven te bombarderen.   Doorgaan met het lezen van “Oorlogsmonument: Watermolenweg – Flying Fortress”