Als je lesgeeft, heb je vaak een duidelijke start of je begint met een korte startopdracht. Je probeert actief de leerlingen te betrekken bij de les en maakt duidelijk dat de les begint. (zie ook artikel lesvoorbereiding kop-romp-staart-model)
Eigenlijk werkt het met een bijeenkomst met docenten ook zo. De meeste mensen hebben net lesgegeven of komen uit een andere afspraak. Een korte startopdracht (een starter) helpt dan om even rustig te settelen en vervolgens de aandacht te richten op de bijeenkomst.
Ook komt iedereen op deze manier in principe aan het woord. Maar zorg er ook voor dat er altijd ruimte is voor iemand om niets te zeggen of even over te slaan. Het is nooit verplicht om iets te delen als iemand dat niet wil. Je kunt een starter gebruiken aan het begin van een team- of sectieoverleg, bij intervisie of een bijeenkomst met nieuwe docenten.
Hieronder staan een paar korte starters. Aan het eind van dit artikel kun je de starters ook downloaden als document.
- Kies een plaatje (echte kaartjes)
Zorg ervoor dat je een paar kaartjes hebt met afbeeldingen. Je kunt ze zelf maken door plaatjes uit tijdschriften te knippen en dan bijvoorbeeld op een kaartje te plakken en dan lamineren. Maar je kunt ook een aantal ansichtkaarten kopen of online een kaartenset met plaatjes kopen. -> Gebruik neutrale plaatjes: natuur, voorwerpen etc. )
Vervolgens leg je een aantal kaartjes met plaatjes neer. Je kunt mensen een plaatje laten uitkiezen dat hen aanspreekt en dan bijvoorbeeld vragen waarom ze dit hebben uitgekozen of wat hen aanspreekt in dit beeld.
Maar je kunt ook het onderwerp van de bijeenkomst koppelen aan het kaartje en stel dan bijvoorbeeld een vraag zoals:
– Kies een plaatje dat past bij hoe jij je eerste weken hier op school voelde.
– Kies een plaatje dat past bij hoe jij er vandaag in staat.
– Kies een plaatje dat past bij hoe jij samenwerken met collega’s ervaart.
– Kies een plaatje dat past bij wat jou plezier geeft in het lesgeven.
– Kies een plaatje dat past wat jij wil dat leerlingen jou zien. etc. - Kies een plaatje (digitaal)
Je kunt ook een aantal afbeeldingen digitaal zoeken en op het bord laten zien. Bijvoorbeeld plakken in PowerPoint, LessonUp, Canva, Padlet of gewoon in Word.
Gebruik dan de insteek van 1. Dus of een algemene vraag of koppel het onderwerp van de bijeenkomst aan een afbeelding. - Dobbelsteen
Gooi met een digitale dobbelsteen (of met een echte, maar die moet je dan wel net bij je hebben. De uitkomst bepaalt wat de vraag wordt:
1. Noem iets dat goed ging deze week.
2. Noem iets dat je energie gaf deze week.
3. Noem iets dat je opviel deze week.
4. Noem iets waar je naar uitkijkt.
5. Noem iets dat je een goed gevoel gaf deze week.
6. Noem iets dat je leuk vindt aan je werk.
Download deze werkvorm als afbeelding - Noem één ding
Laat iedereen in één zin iets noemen. Bijvoorbeeld:
– Een ding dat goed ging deze week.
– Een ding dat lastig was deze week.
– Een ding wat je is bijgebleven deze week.
– Een ding dat beter ging dan aan begin van het schooljaar. - Stelling
Zet een stelling op het bord dat te maken heeft met het onderwerp van de bijeenkomst. Zorg ervoor dat het een luchtige stelling is, niet dat je meteen een discussie start. Laat mensen aangeven of ze het eens of oneens zijn en eventueel toelichten met maximaal één zin. - Terugkoppeling vorige bijeenkomst
Begin de bijeenkomst met een terugkoppeling van het onderwerp van de vorige keer.
Voorbeeld:
– Wat is je bijgebleven van de vorige bijeenkomst?
– Wat heb je anders gedaan sinds de vorige bijeenkomst? - Terugkoppeling vorige bijeenkomst met cijfer
Laat iedereen met een cijfer of met vingers omhoog aangeven wat ze gedaan hebben met de informatie of datgene wat vorige keer besproken is sinds de vorige keer:
1. Ik heb er niets meegedaan.
2. Ik heb erover nagedacht.
3. Ik heb er met anderen over gepraat.
4. Ik heb het uitgeprobeerd of toegepast. - Pickwick
Misschien heb je de kaartenset met vragen van Pickwick nog, dan zou je die kunnen gebruiken. Je kunt ook een tijdje vragen van theezakjes opsparen en een paar toepasselijke bewaren. Doe ze in een bakje of doosje en laat er dan iemand willekeurig één trekken.
Maar je kunt ook deze website gebruiken, hier staan een heleboel vragen verzameld. - Tijdreizen met de Tardis van Dr. Who
Stel je voor: je kunt tijdreizen met de TARDIS en reist terug naar het begin van het schooljaar. Wat zou je jezelf dan willen meegeven of willen adviseren?
Je kunt ook een ander moment bedenken of de TARDIS weglaten als je Dr. Who niet leuk vindt.
Download deze starter als afbeelding - Woord
Laat iedereen één woord noemen dat past hoe ze er nu bij zitten, wat ze verwachten van de bijeenkomst van vandaag of hoe het afgelopen week/periode is gegaan.
Eventueel zou je dit ook online kunnen doen met Mentimeter.
Download de starters als document
Heb jij zelf een leuke starter die goed werkt bij bijeenkomsten met collega’s? Deel je favoriete starter hieronder of stuur me ene berichtje. Ik verzamel graag meer ideeën om te delen en vind het leuk om te lezen hoe anderen dit doen.



