Kamp Vught

Je ziet op de foto de gracht die door gevangenen is gegraven. Rechts zie je de wachttoren, waar vooral Nederlanders in zaten die de kant van de Duitsers gekozen hadden.

Officieel heet Kamp Vught: Konzentrationslager Herzogenbusch. Het is geen vernietigingskamp waar Joden massaal gedood worden. Het is het enige SS-concentratiekamp in Nederland, een kamp zoals ze ze ook in Duitsland hebben. Voor veel joden is dit een tussenstation, ze worden later getransporteerd naar een vernietigingskamp. Er zaten niet alleen Joden in dit kamp, maar ook zigeuners, homo’s, verzetstrijders, politieke gevangen etc.

Locatie

Er was voor Vught gekozen omdat het dicht bij Den Bosch lag, waar verschillende Duitse hoofdkantoren zaten. Ook was er een spoorlijn, waardoor het makkelijker was om gevangen te transporteren.

Wachttorens

De gevangenen moesten in 1943 zelf meehelpen om het kamp te bouwen, het was namelijk nog niet af toen de eerste mensen er gevangen genomen werden. Om het kamp heen ligt een door gevangenen gegraven gracht, aan allebei de kanten staat prikkeldraad. Zoals je ziet op de foto bovenaan dit artikel zijn er ook wachttorens. Je zou misschien verwachten dat hier Duitsers inzaten, maar er zaten vooral Nederlanders in die de kant van de Duitsers gekozen hadden.

De gevangenen werden bij aankomst kaalgeschoren en moesten allemaal dit gestreepte pak aan.

De mannelijke gevangenen werden bij aankomst kaalgeschoren en moesten allemaal dit gestreepte pak aan. Zo zag iedereen er hetzelfde uit. Wel moest je een gekleurde driehoek op je pak dragen, dan konden ze zien waarom je in het kamp zat. Bij een roze driehoek was je homoseksueel, bij een zwarte een zigeuner en bijvoorbeeld bij een groene een misdadiger.

De gevangenen kregen bij het gestreepte ‘pak’ dat ze aan moesten ook een paar klompen. Deze kreeg je niet op maat, als ze te groot of te klein waren had je pech.

Dodelijke slachtoffers

Kamp Vught was geen vernietigingskamp, maar wel zijn er ongeveer 750 mensen om het leven gekomen. Dit kwam bijvoorbeeld door de slechte omstandigheden waarin ze moesten leven, door mishandeling of omdat ze doodgeschoten werden op de fussiladeplaats (executie plaats). Verzetstrijders kwamen vaak op deze manier om het leven.

Crematorium.

Autopsie

Voor de gevangenen die dood gegaan waren in het kamp was er een crematorium. Volgens de officiële voorschriften van de SS, moest er op ieder lijk sectie verricht worden. Er werd dan gekeken waaraan diegene dood gegaan was, zelfs bij de mensen die doodgeschoten waren! Voor het crematorium heeft voorheen een galg gegangen, na de bevrijding van Kamp Vught is deze verbrand.

Appèl

Een paar keer dag was er een appèl, dat wil zeggen dat de gevangenen op een rij moesten staan en dan geteld werden. Je moest dan gehoorzaam zijn, stil zijn en stil blijven staan, deed je dat niet dan volgde er een straf. Bijvoorbeeld door urenlang stil te moeten staan.

In juni 1943 werden alle kinderen die in het kamp zitten op transport gezet. Er werd gezegd dat ze naar een speciaal kinderkamp zouden gaan. Dit was niet waar, de kinderen werden doorgestuurd naar vernietigingskamp Sobibor, waar ze gedood werden. Dit monument is speciaal voor de 1269 kinderen die toen zijn omgekomen.

De gevangenen leefden in barakken, ongeveer 480 gevangenen per barak. Er was hier een slaapruimte, een toiletruimte, wasruimte en een eetzaal.

Slaapzaal in de barak

Bunkerdrama

In januari 1944 wordt er een vrouw opgesloten in een cel in het kamp. 74 vrouwen waren het hier niet mee eens en protesteerden hier tegen. Kampcommandant Grünewald stopt al deze vrouwen in een kleine gevangenis. De volgende ochtend blijkt dat 10 vrouwen het niet overleefd hebben, ze zijn gestikt en verdrukt.

Nationaal Monument Kamp Vught

Begin september 1944 wordt het kamp ontruimd, alle gevangenen worden getransporteerd naar andere kampen. Op 26 oktober 1944 wordt het kamp bevrijd en daarna ingezet als gevangenis voor oorlogmisdadigers of collaborateurs (mensen die met de Duitsers samen hebben gewerkt) . Een deel van het kamp is ook nu nog in gebruik, nu als militaire kazerne, een deel als gevangenis en dit gedeelte als Nationaal Monument Kamp Vught.

Wil je Kamp Vught bezoeken? Ga dan naar de site van Nationaal Monument Kamp Vught.